دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
ارزیابی خصوصیات ژئوشیمیایی مواد آلی سازند گرو (کرتاسه پیشین) در جنوب لرستان
1
11
FA
مرتضی
یوسفی
0000-0002-2816-9938
دکتری چینه شناسی و فسیل شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال
yousefi_iran@yahoo.com
امیر
نظری بدیع
کارشناس ارشد چینه شناسی و فسیل شناسی، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب
a.nazaribadie@gmail.com
سازند گرو در ناحیه تنگهفت لرستان، 703 متر ضخامت دارد. مرز زیرین آن سازند تبخیری گوتنیا قرار دارد و مرز بالایی آن با سازند سروک پیوسته است و عمدتاً از تناوب سنگآهک، آهک شیلی، شیل و مارن تشکیل شده است. در این پژوهش، از شیلها و آهکهای شیلی این واحد سنگی به روش سیستماتیک نمونهبرداری شد. نتایج حاصل از پیرولیز نمونهها در نمودارهای ژئوشیمیایی ترسیم و نتایج زیر حاصل شد: در نمونههای مورد مطالعه، هیدروکربن موجود از نوع درون سازندی است. 60 درصد کروژن موجود از نوع III و 40 درصد نوع II میباشد که به ترتیب توانایی گاززایی و نفتزایی را دارند. مقادیر کربن آلی کل در محدوده مناسب تا خیلی خوب و مقادیر S<sub>2</sub> پایین است و با توجه به ضخامت زیاد طبقات شیلی، توانایی تولید مقادیر قابلتوجهی هیدروکربن را دارد. همچنین بررسی اسلایدهای پالینولوژیکی منجر به شناسایی 4 پالینوفاسیس شد. 75 درصد نمونهها در محدوده پالینوفاسیسهای I و II (کروژن نوع III و هیدروکربن احتمالی گاز) و 25 درصد در محدوده پالینوفاسیسهای VI و IX (عمدتاً کروژن نوع II و هیدروکربن احتمالی نفت) قرار گرفتند.
سازند گرو,پیرولیز راک- اوال,هیدروکربن,کروژن
https://psj.basu.ac.ir/article_1348.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1348_2b3097ec46333ad0759f1cd5cf030239.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
ریزرخسارهها، محیط رسوبی و چینهنگاری سکانسی سازند آسماری در یال جنوبی تاقدیس کوه سیاه، شمال دهدشت، زاگرس
12
28
FA
مژگان
زارع
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان
حسین
وزیری مقدم
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان
sspurnajjari63696@gmail.com
عزیزاله
طاهری
دانشکده علوم زمین، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود
علی
غبیشاوی
معاونت زمینشناسی، شرکت ملی مناطق نفت خیز جنوب، شرکت ملی نفت ایران، اهواز
سازند آسماری در حوضه زاگرس طی الیگوسن-میوسن نهشته شده است. در این پژوهش جهت بررسی ریزرخسارهها، محیط رسوبی و چینهنگاری سکانسی این سازند در یال جنوبی تاقدیس کوه سیاه، (شمال دهدشت) 127 نمونه مورد مطالعه قرار گرفته است. سازند آسماری در برش مورد مطالعه 214 متر ضخامت داشته و متشکل از آهکهای ضخیم، متوسط تا نازک لایه با میان لایههایی از آهک مارنی، آهک دولومیتی و مارن میباشد. مطالعات پتروگرافی و آنالیز ریزرخسارهای حاکی از آن است که کربناتهای سازند آسماری متشکل از 11 ریزرخساره در قالب چهار کمربند ریزرخسارهای دریای باز، سد، تالاب و پهنه جزرومدی در یک پلاتفرم کربناته رمپ نهشته شده است. بر طبق الگوهای عمیق و کم عمق شدگی ریزرخسارهها یک بسته رسوبی فرازین به سن شاتین، سه سکانس درجه سه به سن آکیتانین و یک سکانس درجه سه به سن بوردیگالین تشخیص داده شده است.
الیگوسن-میوسن,چینهنگاری سکانسی,رمپ کربناته,ریزرخساره,سازند آسماری
https://psj.basu.ac.ir/article_1349.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1349_c3e52d52643ce576d8b5f92693ea4c5e.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
رخسارههای رسوبی و رخسارههای رادار دونهای ساحلی شرق بابلسر (جنوب دریای خزر)
29
42
FA
سعید
خدابخش
دانشیار گروه زمینشناسی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
skhodabakhsh@yahoo.com
حسین
باقری
مربی پژوهشی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی
baghery1@gmail.com
علی
مهدینسب سماکوش
کارشناس ارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی
در این پژوهش چهار تپه ماسهای در شرق بابلسر بررسی شدهاند. این تپهها جزء تپههای ماسهای سهمی شکل (پارابولیک) از نوع هلالی میباشند. بافت رسوبات، ماسهای و ماسه با کمی گراول است؛ این رسوبات دارای جورشدگی متوسط، کجشدگی مثبت و از نظر کشیدگی لپتوکورتیک هستند. از نظر ترکیب پتروگرافی بیش از 60% نمونهها از خردههای سنگی (عمدتا دگرگونی و آذرین) تشکیل شدهاند. سه رخساره رسوبی A، B1 و B2 شناسایی شده است؛ ویژگیهای دو رخسارهA و B2 نمایانگر رسوبگذاری خارج از آب (تپهها و پهنه ساحلی) و رخساره B1 بیانگر رسوبگذاری کمژرفای ساحلی (منصقه سواش) است. نتایج سنسنجی از بخشهای میانی و پایینی تپهها نمایانگر سن 14 تا 25 هزار سال میباشد؛ بر این اساس بیشینه و کمینه سرعت رسوبگذاری به ترتیب 15/0 و 02/0 میلیمتر در سال تخمین زده شده است. بررسی نیمرخهای رادار نفوذ کننده زمین نمایانگر چهار رخساره رادار است؛ ویژگیهای آنها نمایانگر تشکیل در بخشهای جلویی و پرشدگی درون فرورفتگیهای تپه ساحلی و منطقه سواش است.
رخسارههای رسوبی,رخساره رادار,تپه ساحلی,بابلسر
https://psj.basu.ac.ir/article_1393.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1393_644a5c2965f3ee299759461511ddcc62.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
ریززیستچینهنگاری، ریزرخساره و محیط رسوبی سازند جهرم در شمالغرب شیراز
43
53
FA
مهناز
پروانهنژاد شیرازی
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی 3697- 19395، تهران، ایران
سمیه
بالود
گروه زمینشناسی، دانشگاه پیام نور، صندوق پستی 3697- 19395، تهران، ایران
سازند جهرم در برش مورد مطالعه با ضخامت 192 متر، توالی کربناتهای است که بهطور ناگهانی بر روی سازند پابده و بهطور تدریجی در زیر سازند آسماری قرار دارد<strong>. </strong>در این پژوهش این سازند از نظر زیستچینهنگاری، رخسارههای زیستی و محیط رسوبی مورد مطالعه قرار گرفته است. بر اساس مطالعات زیستچینهای تعداد 19 جنس و 27 گونه از روزنداران بنتیک شناسایی شد که در 2 تجمع فسیلی قرار دارند. بایوزون شماره 1 (<em>Nummulites – Alveolina</em> assemblage subzone) دارای سن ائوسن میانی و بایوزون شماره 2 (<em>Nummulites fabiani</em> taxon range zone) دارای سن ائوسن پسین میباشد. با توجه به بایوزونهای تشخیص داده شده، سن سازند جهرم در برش مورد مطالعه ائوسن میانی – ائوسن پسین میباشد. مطالعات انجام شده منجر به شناسایی 8 ریزرخسارهی متعلق به زیرمحیط لاگون، شول و دریای باز شده است. فقدان نهشتههای توربیدایتی و رخسارههای ریفی حاکی از تهنشست رسوبات سازند جهرم در یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال (شامل رمپ داخلی، میانی و بیرونی) است.
سازند جهرم,ریززیستچینهنگاری,روزنداران بنتیک,ائوسن,شیراز
https://psj.basu.ac.ir/article_1404.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1404_48dc301e1c871fe2eb137952437f2093.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
کاربرد آنالیز طیفی در چینهنگاری سکانسی و تعیین چرخههای میلانکوویچ در سازند سروک در میدان کوپال
54
70
FA
فروغ
عباساقی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
اسداله
محبوبی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
amahboobi2001@yahoo.com
سیدرضا
موسویحرمی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه فردوسی مشهد
شهرام
آورجانی
شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، اداره عملیات زمینشناسی
سازند سروک (آلبین تا تورونین) یکی از واحدهای کربناته در جنوبغرب ایران است که در حاشیه نئوتتیس نهشته شده است. هدف از این مطالعه آنالیز چینهنگاری سکانسی و شناسایی چرخههای میلانکویچ این سازند در چاههای شماره 20 و 48 میدان کوپال به روش آنالیز طیفی MESA و با استفاده از نرمافزار سیکلولاگ و لاگ گاما است. مطالعه 250 نمونه میکروسکوپی منجر به شناسایی 9 میکروفاسیس شد که در سه محیط رسوبی دریای باز، سد و لاگون بر جای گذاشته شدهاند. علاوه بر این دو سکانس رسوبی رده سوم (بر اساس تغییرات رخسارهای و نیز تغییرات منحنیهای PEFA و INPEFA) نیز شناسایی شده است. بررسی چرخههای میلانکوویچ با استفاده از دو روش تعیین فواصل بین پیکهای گاما و آنالیز MESA نشان داد که غالب آنها از چرخههای 100 هزار ساله تشکیل شدهاند. سنسنجی مداری با توجه به شمارش این چرخهها نشان داد که این بخش از سازند که مورد حفاری قرار گرفته سنی معادل 11 تا 12 میلیون سال دارد.
سازند سروک,گاما,MESA,چینهنگاری سکانسی,چرخههای میلانکوویچ
https://psj.basu.ac.ir/article_1418.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1418_d738f7c80ce5e9c5d887330f17d46178.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
ارزیابی توان هیدروکربنزایی سازند پابده در جنوب باختری استان کرمانشاه (شهرستان گیلانغرب)
71
86
FA
حسن
محسنی
0000-0002-8173-4190
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
mohseni@basu.ac.ir
حمید
منصوری
کارشناسارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
سعید
خدابخش
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان
skhodabakhsh@yahoo.com
محمود
معماریانی
پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران
سازند پابده به سن پالئوسن پسین تا اولیگوسن پیشین در حوضه رسوبی زاگرس نهشته شده است. بخش قابلتوجهی از توالی این سازند در شهرستان گیلانغرب را رخسارههای ریز دانه شیلی (با رنگ خاکستری تیره و ارغوانی) تشکیل میدهد. از آنجا که این رخسارهها در محیط رسوبی حاشیههای قارهای تا ژرف انباشته شدهاند، احتمال وجود مقدار قابلملاحظهای ماده آلی در آن وجود دارد. به منظور ارزیابی توان هیدروکربورزایی و ژئوشیمی آلی سازند پابده در منطقه غرب کرمانشاه (شهرستان گیلانغرب) در یک برش سطحی در پیرامون روستای سرحال شیرزادی مورد بررسی قرار گرفت و از لایههای شیلی نمونهبرداری انجام شد. تعداد 12 نمونه به وسیله دستگاه پیرولیز راکایول 3 مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به مقدار میانگین کل کربن آلی (2/1 %) پتانسیل هیدروکربنزایی سازند پابده در این منطقه ضعیف میباشد. دادهها بیانگر آن است که تلفیقی از کروژنهای نوع I، II و III در این نمونهها وجود دارند اما کـروژن نوع II فراوانی بیشتری دارد. به نظر میرسد علت اصلی فراوانی این نوع کروژن در سازند پابده ناشی از چیرگی رخسارههای دریایی تشکیلدهنده این سازند میباشد. بیشتر نمونههای سازند پابده از نظر R<sub>O</sub> در محدوده 5/0 تا 35/1 قرار دارند که بیانگر ورود سازند پابده در این منطقه به پنجره نفتی میباشد. جایگاه این نمونهها در نمودار شاخص هیدروژن (HI) به Tmax)) نشان میدهد که سازند پابده به عنوان سنگهای منشأ احتمالی با رسیدن به مرحله کاتاژنز (Tmax بالاتر از 435 درجه سانتیگراد) توانستهاند مسیر بلوغ حرارتی را طی نمایند. با توجه به شاخص تولید (PI) نمونههای سازند پابده، Tmax به دست آمده رسیدگی واقعی این سازند را نشان نمیدهد. مقدار Tmax و PI بدست آمده از دادههای راکایول نشاندهنده این است که فقط یکی از نمونهها در ابتدای پنجره نفتی میباشد. رخسارههای آلی این سازند عمدتاً نشانگر رسوبات فلات قاره و شیب قاره بوده که احتمالا در حاشیههای قارهای تهنشین شدند.
راکایول,کروژن,سازند پابده,پتانسیل هیدروکربنزایی
https://psj.basu.ac.ir/article_1419.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1419_a09e67758c7ccbb8cd1d3bdb052a0e60.pdf
دانشگاه بوعلی سینا همدان
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی
2322-147X
2981-0299
3
5
2015
05
22
پتروگرافی، محیط رسوبی و ژئوشیمی واحد کربناته سازند قلعه دختر (ژوراسیک میانی-پسین؟) در برش کوه سیدآباد، شمال قاین، شرق ایران
84
105
FA
زهرا
افسا
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بیرجند، بیرجند
zahra.afsa93@gmail.com
غلامرضا
میراب شبستری
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بیرجند، بیرجند
gshabestari@birjand.ac.ir
احمدرضا
خزاعی
گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بیرجند، بیرجند
a_r_khazaee@yahoo.com
در این پژوهش یک برش چینهشناسی از سنگهای کربناته سازند قلعه دختر (ژوراسیک میانی-پسین؟) به ضخامت 3/306 متر در شمال شهر قاین واقع در استان خراسان جنوبی اندازهگیری و مطالعه شده است. این توالی از سنگآهکهای نازک تا ضخیم لایه و تودهای، دولومیت، ماسهسنگ، شیل و مارن تشکیل شده است. بر اساس مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی، یازده ریزرخسارهی آهکی و دو پتروفاسیس آواری شناسایی شده بود که در چهار کمربند رخسارهای ساحلی، لاگون، سد و دریای باز در یک پلاتفرم کربناته از نوع فلات حاشیهدار نهشته شدهاند. مهمترین فرآیندهای دیاژنزی مشاهده شده در نمونههای سازند قلعهدختر عبارتند از سیمانی شدن، فشردگی، تشکیل انواع تخلخلها، انحلال، نئومورفیسم و جانشینی. تفسیر توالی پاراژنتیکی سنگهای آهکی مورد مطالعه نشاندهندهی تأثیر فرآیندهای دیاژنزی در مراحل دریایی، متئوریک، دفنی و بالاآمدگی میباشد. مطالعات ژئوشیمیایی حاصل از آنالیز عنصری نشان داد که محیط تشکیل این نهشتهها مشابه با مناطق نیمه حارهای عهد حاضر بوده است. همچنین محیط دیاژنتیکی سنگهای کربناته از نظر ژئوشیمیایی یک سیستم بسته تا نیمه بسته بوده است.
سازند قلعه دختر,قاین,ژوراسیک میانی- پسین,محیط رسوبی,ژئوشیمی,دیاژنز
https://psj.basu.ac.ir/article_1427.html
https://psj.basu.ac.ir/article_1427_68df11b3ab79e142aa6cfc82294fc8ed.pdf