TY - JOUR ID - 4600 TI - مطالعه رسوب ‏شناسی و ژئوشیمی افق خاک دیرینه در مرز سازندهای نیزار و کلات (کرتاسه فوقانی) در خاور حوضه رسوبی کپه ‏داغ JO - دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی JA - PSJ LA - fa SN - 2322-147X AU - کشمیری, مهناز AU - محمودی قرائی, محمد حسین AU - موسوی حرمی, سید رضا AU - محبوبی, اسداله AD - دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران AD - استاد گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 10 IS - 20 SP - 157 EP - 172 KW - خاک دیرینه KW - اکسی ‏سول KW - تنگ نیزار KW - حوضه رسوبی کپه‏ داغ DO - 10.22084/psj.2022.26038.1345 N2 - برش مورد مطالعه واقع در تنگ نیزار و در فاصله 115 کیلومتری مشهد است که، شامل واحد شیلی و مارنی بخش فوقانی سازند نیزار، و بخش زیرین سازند کلات است که دربردارنده ماسه‏سنگ با میان‏لایه‏های شیلی است. در مرز این دو سازند، خاک دیرینه از نوع اکسی‏سولی شناسایی شده‏است. واحد اکسی‏سولی مورد مطالعه دارای اشکال ماکرومورفولوژی و میکرومورفولوژی ویژه‏ای است، به طوری که وجود غالب میکروفابریک بتا، به فعالیت میکروارگانیسم ها در تشکیل این افق خاک دیرینه دلالت می‏نماید. فشار دی‏اکسیدکربن دیرینه در این برش از10/2237 تا 08/2981 اندازه‏گیری شده‏است که حدود 99/7 تا 65/10 برابر مقدار کنونی است و با مقادیر مدل‏سازی شده برای آن زمان در سایر مناطق دنیا مطابقت دارد. علاوه بر فعالیت‏های بیوژنیک، نوسانات سطح ایستابی(پایین افتادگی سطح آب دریا) نقش مهمی در تشکیل خاک دیرینه این برش داشته ‏است. UR - https://psj.basu.ac.ir/article_4600.html L1 - https://psj.basu.ac.ir/article_4600_013155a9775945e07240a30a25b1859b.pdf ER -