ارزیابی ژئوشیمی آلی نهشته های سازند گرو با بهره گیری از داده های پیرولیز راک اِوَل در باختر خرم آباد و شمال باختری کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد

2 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان، خرم آباد

3 گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده

در این پژوهش ویژگی­های ژئوشیمی آلی سازند گرو در دو بُرش سطحی در باختر خرم­آباد و شمال باختری کرمانشاه به روش پیرولیز راک- اول II مورد ارزیابی قرار گرفت. بر پایه واکاوی داده­های موجود، اکثر نمونه­های سازند گرو در مناطق مورد بررسی دارای کروژن نوع  III هستند، اما نمونه­های سازند گرو در شمال باختری کرمانشاه دارای مقدار کمتری کروژن از نوع  Iو II  نیز می­باشند. کربن آلی کل نمونه­های باختر خرم­آباد و شمال باختری کرمانشاه به ترتیب 1.28-0.24 و 1.96-0.05 درصد وزنی در تغییر است. مقدار Tmax نمونه­ها نیز به ترتیب  416 - 445 تا 441-480 درجه سانتی­گراد تغییر می­­­­­کند. کروژن نمونه­های مورد بررسی در باختر خرم­آباد در مرحله­ی نارس تا رسیده حداکثری قرار گرفته­اند، اما کروژن نمونه­های سازند گرو در شمال باختری کرمانشاه در مرحله­ی رسیده حداکثری (پنجره­ی نفتی) تا مرحله­ی تولید گاز تر و خشک قرار گرفته­اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Geochemical Properties Garau Formation Using Rock-Eval Pyrolysis Data in West regions of Khorramabad and North-west of Kermanshah

نویسندگان [English]

  • Sh. Moori 1
  • I. Maghfouri Moghaddam 2
  • B. Rafiei 3
  • M. sedaghatnia 3
چکیده [English]

In this research, the geochemical characteristics of the Garau Formation in two sections of the ground surface (west of Khorramabad and North-west of Kermanshah) were done by Rock-eval method. Based on the available data analysis, Most samples of the Garau Formation in the study areas have Type III kerogen. However , samples of the Garau Formation in North-West Kermanshah also contain lower amounts of type I and II kerogen. The TOC of samples from West Khorramabad and North-west of Kermanshah are about 0.24-1.28 and 0.05-1.96%wt. The Tmax values of the samples vary between 416-444 and 441-480°C, respectively. The kerogen of the studied samples in West of Khorramabad are in immature to maximum maturity stage, However, The kerogen of samples of the Garau Formation in the North-west of Kermanshah are in maximum maturity (oil window) to wet and dry gas production stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • West of Khorramabad
  • Rock-eval pyrolysis
  • Source rock
  • North-west of Kermanshah
اختری، م و قویدل­سیوکی، م (1385) بررسی پتانسیل هیدروکربوری سازند گرو به عنوان سنگ منشأ نفت خام بر اساس ترمال مچوریتی پالینومرف­ها، دهمین همایش انجمن زمین­شناسی ایران، دانشگاه تربیت مدرس، 172-165.
اسدی­مهماندوستی، الف. علیزاده، ب و آدابی، م. ح (1390) ارزیابی ژئوشیمیایی سنگ­های منشأ و نفت خام میدان نفتی مارون با استفاده از دستگاه پیرولیز راک-اول و کروماتوگـرافی گازی، فصل­نامه علـوم­زمین، سـازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، شماره 82، سال بیست و یکم، 38-31.
اشکان، م (1383) اصول مطالعات ژئوشیمیایی سنگ­های منشأ هیدروکربوری و نفت­ها، انتشارات مدیریت اکتشاف تهران، 355 ص.
تولایی، م. افتخاری، ن و کسایی، م (1386) مطالعه و ارزیابی سازند گرو در مقطع کوه سفید مرز لرستان-کرمانشاه از نظر سنگ منشأ، مجله پژوهش نفت، شماره 2-56، سال هفدهم، 129-121.
جمالیان، م، آدابی، م. ح، موسوی، م. ر و صادقی ع (1390) ژئوشیمی و پتروگرافی سازند گرو (نئوکومین-آپسین) در برش نمونه (کبیرکوه، استان ایلام)، فصلنامه پژوهش­های چینه­نگاری و رسوب­شناسی، شماره 2، سال بیست و هفتم، 26-1.
دانشگر، ی (1390) پالینوفاسیس، محیط­رسوبی و ارزیابی پتانسیل هیدروکربورزائی سازند گرو در چاه هلیلان در لرستان، پایان­نامه کارشناسی­ارشد، دانشکده زمین­شناسی دانشگاه تهران، 88 ص.
مطیعی، ه (1372) زمین­شناسی ایران، چینه­شناسی زاگرس، سازمان زمین­شناسی کشور، 536 ص.
یوسفی، م و نظری بدیع، ا (1394) ارزیابی خصوصیات ژئوشیمیایی مواد آلی سازند گرو (کرتاسه پیشین) در جنوب لرستان، دوفصل­نامه رسوب­شناسی کاربردی، شماره 5، دوره 3، 11-1.
Ala, M. A., Kinghorn, R. R. F., Rahman, M (1980) Organic geochemistry and source rock characteristics of the Zagros petroleum province, southwest Iran. Journal of Petroleum Geology, 3: 61-69.
Bordenave, M. L., Burwood, R (1990) Source rock distribution and maturation in the Zagros Orogenic Belt: Provenance of Asmari and Bangestan reservoir oil accumulations. Organic Geochemistry, 16: 366-387.
Bordenave, M. L., Huc, A. Y (1995) The Cretaceous source rock in the Zagros Foothills of Iran, Reve De Institut Francais Du Petrol, 50: 727-754.
Espitalie J, Deroo G, Marquis F (1985) La pyrolysis Rock-Eval at ses applications. Oil & Gas Science and Technology, 40 (6): 755-784.
Hosseini, S. A, and Bahrami, S. H (2005) Micropaleontological studies on the surface samples of stratigraohic columns of Kabir-Kuh, Tang-e-Haft, Khorram Abad (North West) and Khorram Abad (South East). Paleontological report, 642p.
Hunt, J. M (1996) Petrpleum geochemistry and geology.W.H. Freeman and Company, New York, 743p.
Jafarian, MB., Abdolahi, M, T., Goodarzi, G. H., Allahyari, M., pirhadi, G. h., Partoazar, H (2011) KhorramAbad geological map 1:25000, Geological survey & Mineral Exploration of Iran, 56561p.
James, G. A., and J. G. Wynd (1965) Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium agreement area. The American Association of petroleum Geologists Bulletin, 49: 2182-2245.
Jones, R. W (1987) Organic Facies. American Association of Petroleum Geologists London, 2: 1-90.
Pasley, M. A., Gregory, W. A., Hart, G. F (1991) Organic matter variations in transsgressive and regressive shale. Organic Geochemistry,17 (4): 483-509.
Peters, K. E., Cassa, M. R (1994) Applied source rock geochemistry. The petroleum system- From source to trap: American Association of Petroleum Geologists Memoir, 60: 93-120.
Peters, K. E (1986) Guidelines for evaluating petroleum source rock using programmed pyrolysis. American Association of Petroleum Bulletin, 70: 318-329.
Sarfi, M., Ghasemi-Nejad., E., Mahanipour, A., Yazdi-Moghadam, M., Sharifi, M (2014) Integrated biostratigraphy and geochemistry of the lower Cretaceous Radiolarian Flood Zone of the base of the Garau Formation, northwest of Zagros Mountains, Iran. Arabian Journal of Geosciences, 8: 7245-7255.
Vafaie, A., Habibnia, B., Moallemi, S. A (2015) Experimental investigation of the pore structure characteristic of the garau gas shale formation in the Lurestan Basin, iran. Journal of Natural Gas Science and Engineering, 1-11