ارزیابی ویژگی های مخزنی سازند آسماری در یک چاه از میدان نفتی مارون واقع در فروافتادگی دزفول شمالی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، گروه مهندسی معدن، دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره)، قزوین

2 دانشیار گروه مهندسی معدن، دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره)، قزوین

3 استادیار گروه مهندسی معدن، دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی (ره)، قزوین

چکیده

میدان نفتی مارون دربخشمیانیپهنهساختاریزاگرسچین­خورده،در فرو­افتادگی دزفول قـرار دارد. دراین مـطالعهبا بهره­گیریاز داده­هایزیرسطحی و نر­م­افزارژئولاگ،زون­های تفکیکی اینتاقدیس مخزنی از لحاظ لیتولوژیکیتعیینشد. در تعیین زون­های مخزنی، فاکتورهایی مانند تخلخل و حجم شیل مدنظر قرار گرفت. بررسی­های پتروفیزیکی با استفاده از کـراس­پلات­های نوترون- چگالی، نوترون - صوتی، چگالی- صوتی و­M-N  نشان می­دهد که در این مخزن لیتولوژی غالب کربناته است. بر­اساس آنالیز داده­های چاه­پیمایی و با استفاده از کراس­پلات نوترون- چگالی، سازند آسماری از نظر تخلخل از وضعیت مناسبی به ویژه در بخش­های بالایی سازند برخوردار بوده که به همین جهت بخش­های بالایی نسبت به پایینی از کیفیت مخزنی بهتری برخوردار است. هم­چنین درستی ارزیابی انجام شده در چاه مورد مطالعه با تخلخل محاسبه شده از مغزه از تطابق قابل قبولی برخوردار بود. در مطالعه حاضر میانگین حجم شیل بر اساس لاگ CGR برابر 33/25 درصد است که از این مقدار، بیش­ترین میزان حجم شیل در قسمت پایینی سازند متمرکز است. از آنجا که هر توالی رسوبی می­تواند از یک یا چند زون مخزنی با ویژگی­های لیتولوژی و پتروفیزیکی مخصوص به خود تشکیل شود، لذا 5 زون مخزنی A, B, C, D,E در چاه مورد مطالعه شناسایی شد که در زون­بندی توالی­ رسوبی سنگ مخزن آسماری جای گرفتند. در این مطالعه، زون A مربوط به قسمت بالایی و زون E متعلق به قسمت پایینی از توالی آسماری است. تحلیل داده­های در دسترس، تخلخل مناسب در کل سازند و میزان حجم شیل پایین خصوصاً در زون­های  A, B, C, D­بیانگر آن است که تقریباً کل سازند در میدان مارون از استعداد مخزنی مناسبی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Asmari formation reservoir characteristics in a borehole of the Marun oilfield in the north Dezful embayment

نویسندگان [English]

  • Z. Karami 1
  • S. Senemari 2
  • B. Maleki 3
چکیده [English]

The Marun oilfield is located in the middle part of the folded Zagros structural zone, in the Dezful embayment. In this study, using subsurface data and Geolag software, the separation zones of the reservoir anticline were determined lithologically. Factors such as porosity and shale volume were considered in determining the reservoir zones. Petrophysical studies using neutron-density, neutron-sonic, density- sonic and M-N cross plots show that the predominant lithology in this reservoir is carbonate. Based on the analysis of well log data and using neutron-density cross-plot, the Asmari Formation has a good porosity especially in the upper parts of the formation. For this reason, these parts have better reservoir quality than the lower parts. Also, the accuracy of the evaluation performed in the studied borehole had an acceptable correlation with the calculated porosity of the core. In the present study, the average shale volume based on the CGR log is 25.33%, of which the highest shale amount is concentrated in the lower part of the formation. Since each sedimentary sequence can be composed of one or more reservoir zones with their own lithological and petrophysical characteristics, so 5 reservoir zones (A, B, C, D, E) were identified in the studied borehole. In this study, zone A belongs to the upper part and zone E belongs to the lower part of the Asmari Formation sequence. Analysis of available data, appropriate porosity in the whole formation and low shale volume, especially in zones A, B, C and D indicate that almost the entire formation in the Marun oilfield has a suitable reservoir potential.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geolag software
  • saturation
  • porosity
  • reservoir zone
آقانباتی، ع (1383) زمین­شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 ص.
آرین، م.، محمدیان، ر.­ ا (1389) تحلیل شکستگی­های مخزن آسماری میدان نفتی مارون (زاگرس). نشریه علوم­زمین، سال 20، شماره 78، ص. 87-96.
احمدی، ا (1384) تعیین گروه­های سنگی مخزنی سازند آسماری بر مبنای لا­ک­های پتروفیزیکی با استفاده از روش منطق فازی. پایا­ن­نامه کارشناسی­ارشد، دانشگاه تهران، 120 ص.
احمدی، ر.، امیری­بختیار، م. ص (1396) به کارگیری مدل رگرسیون ماشین­بردار پشتیبان به منظور تخمین میزان اشباع­شدگی آب سازند یکی از میادین نفتی بزرگ جنوب غرب ایران. نشریه پژوهش­های ژئوفیزیک کاربردی، دانشگاه صنعتی شاهرود، سال 4، شماره 2، ص210-199.
احمدی، ر.، قنبری، ا (1397) تعیین خواص پتروفیزیکی میدان نفتی بزرگی واقع در جنوب­غرب ایران با استفاده از داده­های چاه­نگاری. ماهنامه علمی- ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، شماره 156­، ص  47-38.
بهرامی، ف.، موسوی­حرمی، س. ر.، خانه­باد، م.، محمودی­قرائی، م. ح.، صادقی، ر (1393) رخساره­ها، محیط­رسوبی و عملکرد فرایندهای دیاژنزی موثر بر کیفیت مخزنی سازند آسماری در میدان نفتی رامین. دوفصلنامه رسوب­شناسی کاربردی، دوره 2، شماره 4، ص 36-16.
فرشی، م.، موسوی­حرمی، س. ر.، محبوبی، ا.، خانه­باد، م (1396) رخساره­ها و فرایندهای دیاژنزی و تاثیر آن­ها بر توزیع ویژگی­های پتروفیزیکی و کیفیت مخزنی سازند آسـماری در میـدان نـفتی گچـساران. دوفـصلنامه رسوب­شناسی کاربردی، دوره 5، شماره 9، ص 40-57.
مطیعی، ه (1387) زمین­شناسی نفت سنگ­های کربناتی 1 و 2؛ انتشارات آرین زمین، 891 ص.
مرادزاده، ع.، سلیمی دلشاد، ی.، کاظ­م­زاده، ع (1392) بهبود محاسبه اشباع آب در مخازن هیدروکربوری کربناته به کمک داده­های چاه­نگاری و آزمایشگاهی. مجله فیزیک زمین و فضا، سال 39 ، شماره ­1، ص 107-121. ­­
میرز­ا­قلی­پور، ع.، حقی، ع. ح (­1369­­) مطالعه زمین­شناسی میدان نفتی مارون. گزارش شماره 4210، اداره کـل زمین­شناسی و گسترش، شرکت ملی مناطق نفت­خیز جنوب،­ 55 ص.
نورائی­نژاد­، خ.، امیری­بختیار، ح.، محمدیان، ر.، عزیزی، ع (1393) بررسی متغیرهای هـندسی و جـنبشی  شکستگی­های مخزن آسماری میدان مارون. فصلنامه علوم­زمین، سال 24، ص 37-46.
هاشمیان، خ.، آبدیده، م (1394) تفسیر پتروفیزیکی چاه A در مخزن آسماری میدان نفتی مارون. دومین همایش ملی زمین­شناسی و اکتشافمنابع، شیراز، ص 6.
Alizadeh, B., Telmadarrie, A., Shadizadeh, S. R., Tezhe, F (­2012) Investigating Geochemical Characterization of Asmari and Bangestan Reservoir Oils and the Source of H2S in the Marun Oilfield. Petroleum Science and Technology, 30: 967–975.
Anselmetti, F. S., Eberli, G. P (1999) The velocity-deviation log: a tool to predict pore type and permeability trends in carbonate drill holes from sonic and porosity or density logs. Am. Assoc. Pet. Geol. Bull, 83(3): 450–466.
Burke, A. J., Campbell, R. L., Schmidt, W. A (1969) The Litho-Porosity Cross Plot A Method Of Determining Rock Characteristics For Computation Of Log Data. SPWLA, 10th Ann Log Symp Trans.
Crain, E. R (1986) The Log Analysis Handbook: Quantitative log analysis methods. Okla., USA, Penn Well, 684 p.
Darling, T (2005) Well Logging and formation evaluation, Gulf Professional Publishing, Elsevier, 326.
Intra petroleum Technologies, L Td (1992) Marun Field study. ISBN 91-554-5621-9.
Luica, F. J (2007) Carbonate Reservoir characterization. Berlin, Springer, 226 p.
Pickett, G. R (1966) A review of current techniques for deter­mination of water saturation from logs. Journal of Petro­leum Technology, 11: 1425–1433.
Poupon, A., Leveaux, J (1971) Evaluation of water saturation in shaly formations. 12th Annual Society of Professional Well Log Analysts Logging Symposium Transactions, p. 1–2.
Rider, M. H (1986) The geological interpretation of well logs, Blackie, Technology & Engineering, 175 p.
Shazly, T. F., Ramadan, M. A. M (2011) Well logs application in determining the impact of mineral types and proportions on the reservoir performance of Bahariya formation of Bassel-1x well, western desert, Egypt: Journal of American Science, 7: 498–505.
Serra, O (2009) Fundamentals of well-log interpretation, University of Paris, 487 p.
Simandoux, P (1963) Dielectric measurements in porous media and application to shaly formation. Revue de L’Institut Français du Pétrole, 18, Supplementary Issue, 18: 193–215.
 Sisler, G.­ C (1971) The Psychiatrist and Therapeutic Abortion. Canadian Psychiatric Association Journal, 16 (­3): 275–277.
Stat oil (2003) Marum Asmari Full Field Study: unpublished report.
Thomas, A. N (1948) The Asmari Limestone of Southwest Iran. AIOC Report No.705 (Unpublished).
Wyllie, M. R. J., Gregory, A. R., Gardner, L. W (1956) Elastic wave velocities in heterogeneous and porous media. Geophysics, 21: 41–70.
Pape, H., Clauser, C., Iffland, J (2000) Variation of Permeability with Porosity in Sandstone Diagenesis Interpreted with a Fractal Pore Space Model. Pure appl. geophys. 157:603–619. https://doi.org/10.1007/PL00001110.