تعیین گونه‌های سنگی پتروفیزیکی سازند ایلام در یکی از میادین نفتی دشت آبادان

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 کارشناس‌ارشد مدیریت اکتشاف، شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران

چکیده

در این مطالعه، ارزیابی کیفیت مخزن سازند ایلام در یکی از میادین نفتی دشت آبادان، با استفاده از نگاره‌های چاه‌پیمایی و داده‌های مغزه صورت گرفته است. برای تعیین تراوایی در آزمایشگاه‌های مطالعات مغزه، معمولا از گاز به خصوص هوای خشک، به دلیل راحتی، صرف وقت و هزینه بسیار کم استفاده می‌شود. این امر می‌تواند باعث ایجاد خطا و عدم اعتبار کافی تراوایی مطلق در ارزیابی و شبیه‌سازی تولید نفت و گاز از مخازن شود. در این مقاله از تراوایی تصحیح شده کلینکنبرگ در مطالعه تراوایی بخش مخزنی سازند ایلام استفاده شده است. علاوه بر این از روش شاخص کیفیت مخزن و تخلخل بر مبنای توزیع اندازه گلوگاه‌های منافذ در جهت تعیین گونه‌های سنگی پتروفیزیکی کمک گرفته شده است. مطالعه صورت گرفته نشان می‌دهد که گونه‌های سنگی 3 و 4 که به عنوان بهترین گونه‌های سنگی پتروفیزیکی بخش مخزنی سازند ایلام شناسایی شده­اند، دارای منافذ حفره­ای بهم مرتبط و بین­دانه­ای می­باشند که در اثر انحلال حاصل شده­اند. گونه­های سنگی شناسایی شده 1 و 2 مخزن مورد مطالعه به سبب فرایند دیاژنزی سیمان­شدگی به عنوان گونه­های سنگی پتروفیزیکی با کیفیت پایین معرفی می گردند. نتایج به دست آمده کمک به تعیین بهترین افق‌های تولیدی مخزنی سازند ایلام در چاه مورد مطالعه در مطالعات اکتشافی نموده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Petrophysical rock typing determination of the Ilam Formation in one of the oilfields of the Abadan plain

نویسندگان [English]

  • S. Amin 1
  • E. Asadi Mehmandosti 2
  • M. Amirsardari 2
  • F. Saberi 3
چکیده [English]

In this study, the quality assessment of the Ilam Formation reservoir in an oil field of the Abadan plain has been investigated using wireline logs and core data. To determine permeability in core study laboratories, gas, especially dry air, is usually used because of its convenience, time consuming and very low cost. This can lead to errors and inadequate validity of absolute permeability in the evaluation and simulation of oil and gas production from reservoirs. In this paper, the corrected permeability of Klinkenberg is used in the permeability study of the reservoir section of the Ilam Formation. In addition, the reservoir quality index and porosity method based on the pore throat size distribution have been used to determine the type of petrophysical rock typing. The study shows that rock types 3 and 4, which have been identified as the best petrophysical rock typing in the reservoir of Ilam Formation, have interconnected and interparticle pores that have been obtained by dissolution. Identified rock types 1 and 2 of the studied reservoir are introduced as low quality petrophysical rock types due to the diagenetic process of cementation. The obtained results have helped to determine the best reservoir production horizons of Ilam Formation in the studied well in exploratory studies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ilam formation
  • Abadan plain
  • porosity and permeability correction
  • petrophysical rock typing
  • Pore types
اسدی­مهماندوستی، ا.، عبدالملکی، س.، قلاوند، ه (1396) ریزرخساره­ها، محیط رسوبی و دیاژنز سازند ایلام در یکی از میدان­های نفتی دشت آبادان. نشریه رسوب‎شناسی کاربردی. دوره 5، شماره 9، ص 21-39.
امیرسرداری، م (1399) تعیین گونه­های سنگی مخزنی بر مبنای داده­های پتروفیزیکی و آنالیز ویژه مغزه در یکی از مخازن کربناته خلیج­فارس. نشریه علوم­زمین خوارزمی، دوره 6، شماره 2، ص 235-254.
آقانباتی، س. ع (1386) زمین شناسی ایران. انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشاف معدنی کشور، 709 ص.
حسینی، ک.، رضایی، پ.، کاظم شیرودی، س (1399) تحلیلی بر رخساره‌های الکتریکی، واحدهای جریانی و بررسی توان مخزنی سازند میشریف (سنومانین- تورونین) در میدان نفتی اسفند، خلیج­فارس. نشریه رسوب­شناسی کاربردی، دوره 8، شماره 15، ص 46-64.
درفشی، م.، رحیم پوربناب، ح.، کدخدایی، ع.، احمدی، ا (1397) بررسی نقش نوع و اندازه شعاع گلوگاه منافذ در تعیین واحدهای جریانی با استفاده از نمودار انحراف سـرعت و داده­های مغزه در میدان نفتی دورود، سازند فهلیان. مجله پژوهش نفت، شماره 104، ص 71-82.
عباسپور، ا.، مهرابی، ح.، رحیم پور بناب، ح.، زمان­نژاد، ا (1401) بازسازی محیط رسوبی، تاریخچه دیاژنزی و کیفیت مخزنی سازند ایلام در یکی از میادین نفتی ناحیه لرستان، غرب ایران. نشریه رسوب شناسی کاربردی، دوره 10، شماره 19. ص 13-34.
فلاح­بکتاش، ر.، آدابی، م.، صادقی، ع.، امیدپور، آ (1399) مطالعة ریزرخساره‌ها و فرایندهای دیاژنزی سازند آسماری در میدان نفتی خشت با تأکید بر خصوصیات مخزنی مطالعة موردی: حوضة رسوبی زاگرس، فارس، جنوب غرب ایران. نشریه پژوهش­های چینه­نگاری و رسوب­شناسی، دوره 37، شماره3، ص 1-34.‎
هنرمند، ج.، اسعدی، ع (1396) کاربرد مفهوم رخساره منفذی در تخمین تراوایی مخازن کربناته، مطالعه موردی از سازند سروک در یکی از میادین نفتی جنوب غرب ایران. پژوهش نفت، شماره 95، ص 18-31.
Abdollahie Fard, I. A., Braathen, A., Mokhtari, M., Alavi, S. A (2006) Interaction of the Zagros Fold–Thrust Belt and the Arabian-type, deep-seated folds in the Abadan Plain and the Dezful Embayment, SW Iran. Petroleum Geoscience, 12(4): 347-362.
Ahr, W. M (2008) Geology of carbonate reservoirs. John Wiley and Sons, Chichester, 296.
Aminian, K., Ameri, S., Oyerokun, A., Thomas, B (2003) Prediction of flow units and permeability using artificial neural networks. In SPE Western Regional/AAPG Pacific Section Joint Meeting. OnePetro.
Archie, G. A (1952) Classification of carbonate reservoir rocks and petrophysical considerations. AAPG Bulletin, 36: 278-298.
Asadi Mehmandosti, E., Abdolmaleki, S., Ghalavand, H., Woods, A (2022) Variation of geochemical data and sedimentary characteristics in the Upper Cretaceous Ilam Formation, a case study from southwest Iran. Palaeobiodiversity and Palaeoenvironments. https://doi.org/10.1007/s12549-022-00532-4
Asadi Mehmandosti, E., Amirhoseyni, M., Moallemi S. A., Habibi, A (2022) Geochemical Investigation of the Cretaceous Reservoirs Crude Oils and Source Rock Samples in one of the Abadan Plain Oilfields, SW Iran. Acta Geologica Sinica‐English Edition.
Baiyegunhi, C., Liu, K., Gwavava, O (2017) Diagenesis and reservoir properties of the permian Ecca Group sandstones and mudrocks in the Eastern Cape Province, South Africa. Minerals, 7(6): 88.
Davies, R. B., Casey, D. M., Horbury, A. D., Sharland, P. R., Simmons, M. D (2002) Early to Mid-Cretaceous mixed carbonate-clastic shelfal systems: Examples, issues and models from the Arabian Plate. GeoArabia, 7: 541–598.
Dunham, R. J (1962) Classification of carbonate rocks according to depositional textures.
Kadkhodaie-Ilkhchi, A., Kadkhodaie-Ilkhchi, R (2018) A review of reservoir rock typing methods in carbonate reservoirs: relation between geological, seismic, and reservoir rock types. Iranian Journal of Oil and Gas Science and Technology, 7(4): 13-35.
Kadkhodaie-Ilkhchi, R., Rezaee, R., Moussavi-Harami, R., Kadkhodaie-Ilkhchi, A (2013) Analysis of the reservoir electrofacies in the framework of hydraulic flow units in the Whicher Range Field, Perth Basin, Western Australia. Journal of Petroleum Science and Engineering, 111: 106-120.
Kelishami, S. B. A., Mohebian, R (2021) Petrophysical rock typing (PRT) and evaluation of Cenomanian–Santonian lithostratigraphic units in southwest of Iran. Carbonates and Evaporites, 36(1): 1-16.
Kiani, A., Saberi, M. H., ZareNezhad, B., Mehmandosti, E. A (2022) Reservoir zonation in the framework of sequence stratigraphy: A case study from Sarvak Formation, Abadan Plain, SW Iran. Journal of Petroleum Science and Engineering, 208: 109560.
Liu, Y., Liu, Y., Zhang, Q., Li, C., Feng, Y., Wang, Y., Xue, Y., Ma, H (2019) Petrophysical static rock typing for carbonate reservoirs based on mercury injection capillary pressure curves using principal component analysis. Journal of Petroleum Science and Engineering, 181:106175.
Mirzaei-Paiaman, A., Saboorian-Jooybari, H., Pourafshari, P )2015( Improved method to identify hydraulic flow units for reservoir characterization. Energy Technology, 3(7): 726–733.
Moradi, M., Moussavi-Harami, R., Mahboubi, A., Khanehbad, M., Ghabeishavi, A (2017) Rock typing using geological and petrophysical data in the Asmari reservoir, Aghajari Oilfield, SW Iran. Journal of Petroleum Science and Engineering, 152: 523-537.
Nabawy, B. S., Rashed, M. A., Mansour, A. S., Afify, W. S (2018) Petrophysical and microfacies analysis as a tool for reservoir rock typing and modeling: Rudeis Formation, off-shore October Oil Field, Sinai. Marine and Petroleum Geology, 97: 260-276.
Prasad, M (2003) Velocity-permeability relations within hydraulic units. Geophysics, 68(1):108-117.
Rahimpour-Bonab, H (2007) A procedure for appraisal of a hydrocarbon reservoir continuity and quantification of its heterogeneity. Journal of Petroleum Science and Engineering, 58(1-2): 1-12.
Tavakoli, V (2019) Carbonate Reservoir Heterogeneity: Overcoming the Challenges. Springer Nature.
Tiab, D., Donaldson, E. C (2004) Petrophysics: theory and practice of measuring reservoir rock and fluid transport properties ” 2nd edition. Gulf professional publishing.