زیست چینه‌نگاری و ریز‌رخساره‌های سازند آسماری در میدان نفتی منصور‌‌آباد، جنوب باخترایران

نویسندگان

1 کارشناس‌ارشد زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استاد گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم‌پایه، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 شرکت ملی مناطق نفت‌خیز جنوب، اهواز، ایران

چکیده

در این پژوهش سازند آسماری در میدان نفتی منصور­آباد در بخش جنوبی فروافتادگی دزفول به منظور تعیین سن، مطالعه و شناسایی ریز­رخساره­ها و محیط رسوب­گذاری مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی چینه­نگاری زیستی سازند آسماری بر مبنای فرامینیفرهای بنتیک و شناسایی ریز­رخساره­ها و محیط­رسوبی با استفاده از مطالعه برش­های نازک تهیه شده از مغزه و خرده­حفاری در دو چاه از میدان مورد مطالعه صورت گرفته است. مرز زیرین و بالایی این سازند به ترتیب بصورت تدریجی با سازند­ پابده و مشخص با سازند گچساران در نظر گرفته شده ­­است. با توجه به مطالعه زیست­چینه­نگاری صورت گرفته 4 زون تجمعی در سازند آسماری شناسایی گردید. زونLepidocyclina-Operculina-Ditrupa  نشان­­دهنده سن روپلین/شاتین، زونArchaias asmaricus-Archaias hensoni-Miogypsinoides complanatus بیانگر سن شاتین، زون Indeterminat معرف سن آکـیتانین و زون Borelis melo curdica-Borelis melo melo نشان­­دهنده سن بوردیگالین می­باشد. با مطالعه برش­های نازک میکروسکوپی 9 ریز­رخساره مربوط به زیر محیط­های پهنه جزرومدی، لاگون و دریای باز در یک محیط رمپ کربناته با گسترش از رمپ داخلی تا خارجی شناسایی شدند. این مطالعه منجر به درک صحیح تر از وضعیت چینه­نگاری و محیط رسوبی این سازند مخزنی ­گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Biostratigraphy and microfacies of the Asmari Formation in the Mansourabad Oilfield, southwest of Iran

نویسندگان [English]

  • S. A. Mousavi 1
  • H. Vaziri-Moghaddam 2
  • M. A. Salehi 3
  • R. Shabafrooz 4
  • K. Ghanavati 4
1
2
3
4
چکیده [English]

In this research, the Asmari Formation in the Mansourabad Oilfield in the southern part of the Dezful Embayment has been studied in order to determine the age, study and identify microfacies and depositional environment. The biostratigraphy study was based on benthic foraminifera and recognition of microfacies and depositional environment carried on the thin sections prepared from core and cutting samples of two wells from the studied oilfield. The lower boundaries of this formation are conformable and gradually with the Pabdeh Formation, but sharp with the Gachsaran Formation, respectively. According to the study, four assemblage zones were identified in the Asmari Formation. Lepidocyclina-Operculina-Ditrupa zone indicates the age of Rupelian/Chattian, Archaias asmaricus-Archaias hensoni-Miogypsinoides complanatus zone indicates the age of Chattian, Indeterminat zone indicates the age of Aquitanian, and Borelis melo curdica-Borelis melo melo zone indicates the age of Burdigalian. Based on petrographic analysis nine microfacies related to tidal flat, lagoon and open marine sub-environment were identified that were deposited on a carbonate ramp environment extended from inner to outer ramp. This study led to better understanding of the stratigraphy and depositional environment of this reservoir formation.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Asmari formation
  • Assemblage Zone
  • Carbonate ramp
  • Mansourabad field
  • Dezful embayment

مراجع

آدابی، م. ح (1390) ژئوشیمی رسوبی، انتشارات آرین زمین، 448 ص.
رجبی، م.، سنماری، س.، پروانه­نژاد شیرازی، م.، بهرامنش تهرانی، م (1400) زیست­چینه­نگاری، ریز­رخساره­ها و دیرینه بوم­شناسی سازند آسماری در برش مخملکوه، ناحیه لرستان، باختر ایران. رسوب­شناسی کاربردی، دوره 9، شماره 17، ص 204-219.
شب­افروز، ر.، قنواتی، ک.، و عبدی، م (1400) زون­بندی مخزن آسماری میدان گچساران با نگرشی بر مفاهیم چینه­شناسی. گزارش داخلی شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، 118 ص.
طاهری، م.، وزیری­مقدم، ح.، طاهری، ع.، و غبیشاوی، ع (1394) ریزرخساره­ها و محیط رسوبی سازند آسماری در زون ایذه (منطقه ایذه)، حوضه رسوبی زاگرس. مجله زمین­شناسی نفت ایران، دوره 5، شماره 10، ص 20-45.
کدخدایی ایلخچی، ر.، رحیم­پوربناب، ح.، موسوی­حرمی، س، ر.، و کدخدائی ایلخچی، ع (1390) فاکتورهای کنترل­کننده گسترش بافت­های مختلف سیمان انیدریت و ارتباط آن با کیفیت مخزنی در مخازن کربناته دالان بالایی و کنگان  میدان پارس جنوبی. نشریه پژوهش­های چینه­نگاری و رسوب­شناسی، دوره 27، شماره 2 (42)، ص 1-26.
مطیعی، ه (1383) زمین­شناسی ایران، چینه­شناسی زاگرس، انتشارات سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 536 ص.
وزیری­مقدم، ح.، عرب­پور، ص.، صیرفیان، ع.، طاهری، ع.، و رحمانی، ع (1394) چینه­نگاری زیستی، محیط رسوبی و چینه­نگاری سکانسی سازند آسماری در چاه شماره 4 میدان نفتی لب­سفید (شمال فروافتادگی دزفول، جنوب­غرب لرستان) و تنگ لنده (کوه­سفید، شمال غرب دهدشت). زمین­شناسی نفت ایران، دوره 5، شماره 10، ص 87-119.
Brandano, M., Morsilli, M., Vannucci, G., Parente, M., Bosellini, F.R, Mateu-Vicens, G (2010) Rhodolith-rich lithofacies of the Porto Badisco Calcarenites (upper Chattian, Salento, southern Italy): Italian Journal of Geosciences 129(1): 119-131.
Cahuzac, B., and Poignant, A (1997) An attempt of biozonation of the Oligo-Miocene in the European basins by means of larger neritic foraminifera. Bulletin de la Societe Geologique de France, 168 (2): 155–170.
Corda, L., and Brandano, M (2003) Aphotic zone carbonate production on a Miocene ramp, Central Apennines, Italy. Sedimentary Geology, 161(1-2): 55-70.
Dickson, J. A. D (1965) A modified staining technique for carbonate in thin section. Nature 205: 587p.
Dunham, R. J (1962) Classification of carbonate rocks according to depositional texture, In: Ham, W., E., (ed.), Classification of carbonate rocks. American Association of Petroleum Geologists, Memoir, 1: 108–121.
Embry, A. F., and Klovan, J. E (1971) Late Devonian reef tract on northeastern Banks Island, Northwest territories. Bulletin of Canadian Petroleum Geology, 19, 730-781.
Farzipour-Saein, A., Yassaghi, A., Sherkati, S., Koyi, H (2009) Basin evolution of the Lurestan region in the Zagros fold-and-thrust belt, Iran. Journal of Petroleum Geology, 32 (1): 5–19.
Flügel, E (2010) Microfacies of Carbonate Rocks, Analysis Interpretation and Application (2th edition), Springer, Heidelberg, 976 p.
Geel, T (2000) Recognition of stratigraphy sequence in carbonate platform and slope deposite: empirical models based on microfacies analyses of palaeogene deposits in southern Spain. Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology, 155: 211-238.
Gundogan, I., Mehmet, O., Tolga, D (2005) Sedimentology, petrography and diagenesis of Eocene–Oligocene evaporites: the Tuzhisar Formation, SW Sivas Basin, Turkey. In: Journal of Asian Earth Sciences, 25: 791–803.
Hakimzadeh, S., and Seyrafian, A (2008) Late Oligocene-Early Miocene benthic foraminifera and biostratigraphy the Asmari Formation, south Yasuj, north-central Zagros basin, Iran: Carbonates and Evaporites, 23 (1): 1- 10.
Khalili, A., Vaziri-Moghaddam, H., Arian, M., Seyrafian, A., Nikfard, M (2021) Carbonate platform evolution of the Asmari Formation in the east of Dezful Embayment, Zagros Basin, SW Iran. Journal of African Earth Sciences, 104229.‏
Morsilli, M., Bosellini, F. R., Pomar, L., Hallock, P., Aurell, M., Papazzoni, C. A (2012) Mesophotic coral buildups in a prodelta setting (Late Eocene, southern Pyrenees, Spain): a mixed carbonate–siliciclastic system: Sedimentology, 59(3): 766–794.
Nikfard, M., Vaziri-Moghaddam, H., Seyrafian, A., Behdad, A., Shabafrooz, R (2020) A review of the Oligo–Miocene larger benthic foraminifera in the Zagros Basin, Iran; New insights into biozonation and palaeogeographical m aps. Revue de Micropaleontologie, 66: 100408.
Noorian, Y., Moussavi-Harami, R., Reijmer, J. J., Mahboubi, A., Kadkhodaie, A., Omidpour, A (2021) Paleo-facies distribution and sequence stratigraphic architecture of the Oligo-Miocene Asmari carbonate platform (southeast Dezful Embayment, Zagros Basin, SW Iran). Marine and Petroleum Geology, 128: 105016.‏
Pomar, L (2001) Types of carbonate platforms: a genetic approach, Basin Research, 13: 313-334.
Rahmani, A., Vaziri-Moghaddam, H., Taheri, A., Ghabeishavi, A (2009) A model for the paleoenvironmental distribution of larger Foraminifera of Oligocene–Miocene carbonate rocks at Khaviz Anticline, Zagros Basin, SW Iran. Historical Biology: International Journal of Paleobiology, 21 (3-4): 215-227.
Shabafrooz, R., Mahboubi, A., Vaziri-Moghaddam, H., Ghabeishavi, A., Moussavi-Harami, R (2015b) Depositional architecture and sequence stratigraphy of the Oligo-Miocene Asmari platform; Southeastern Izeh Zone, Zagros Basin, Iran. Facies, 61: 423–455.
Shabafrooz, R., Mahboubi, A., Vaziri-Moghaddam, H., Moussavi-Harami, R., Ghabeishavi, A., Al-Aasm, I. S (2015a) Facies analysis and carbonate ramp evolution of Oligo-Miocene Asmari Formation in the Gachsaran and Bibi Hakimeh oilfields and the nearby Mish Anticline, Zagros Basin, Iran. Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie. Abhandlungen, 276 (1): 121-146.
Sherkati, S., and Letouzey, J (2004) Variation of structural style and basin evolution in the central Zagros (Izeh Zone and Dezful Embayment), Iran. Marin and Petroleum Geology, 21: 535–554.
Tucker, M. E (1991) Sedimentary Petrology: An introduction to the origin of sedimentary rocks, Blackwell Scientific Publication, England, 260 p.
Van Buchem, F. S. P., Allan, T. L., Laursen, G. V., Lotfpour, M., Moallemi, A., Monibi, S., Motiei, H., Pickard, N. A. H., Tahmasbi, A. R., Vedrenne, V., Vincent, B (2010) Regional stratigraphic architecture and reservoir types of the Oligo-Miocene deposits in the Dezful Embayment (Asmari and Pabdeh Formations), SW Iran. Geological Society, London, Special Publications, 329: 219–263.
Vaziri-Moghaddam, H., Kimiagari, M., Taheri, A (2006) Depositional environment and sequence stratigraphy of the Oligocene-Miocene Asmari Formation in SW Iran, Lali area. Facies, Springer-Verlag, New York, 52: 41–51.
Wilson, J. L (1975) Carbonate Facies in Geologic History: Springer, New York, 7: 471.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 04 اسفند 1400
  • تاریخ بازنگری: 31 اردیبهشت 1401
  • تاریخ پذیرش: 01 خرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار