چینه شناسی، خاستگاه و جایگاه تکتونیکی ماسه سنگ های قندی بلاغی، بخش میانی سازند قرمز بالایی (جنوب غرب زنجان)

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی، گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان

2 دانشیار گروه زمین شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان

3 دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه زنجان، زنجان

4 مدیرعامل شرکت سیمین معدن البرز، زنجان

چکیده

محدوده قندی بلاغی که سازند قرمز بالایی در آن گسترش قابل توجهی دارد، در جنوب غربی زنجان و در پهنه ساختاری ایران مرکزی قرار گرفته است. سازند قرمز بالای در این منطقه 2354 ضخامت دارد و به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود. بخش زیرین بطور عمده شامل مارن‌های رنگارنگ بوده و توسط یک لایه گچ‌دار از سازند قم جدا گردیده است. بخش‌های بالایی در برگیرنده مارن‌های قرمز و سبز رنگ همراه با لایه‌های متناوبی از ماسه سنگ‌ و کنگلومرا به رنگ قرمز تا خاکستری مایل به سبز می‌باشد. مطالعات پتروگرافی ماسه سنگ‌های کانسار قندی بلاغی که میزبان کانی‌زایی سرب و روی است، بیانگر حضور ذرات کوارتز (عمدتاً خاموشی‌های موجی) با فراوانی حدود 24 درصد، فلدسپات (عمدتاً ارتوز) با فراوانی 12درصد و خرده سنگ‌های های دگرگونی و رسوبی با فراوانی 28 درصد می‌باشد. بر طبق نام‌گذاری فولک می‌توان بیان نمود که ماسه‌سنگ‌های مورد مطالعه عمدتاً از نوع ماسه‌سنگ دانه ریز تا‌ متوسط فلدسپاتیک لیت‌آرنایت تا لیت‌آرنایت با سیمان کلسیتی و نابالغ می‌باشند. داده‌های بدست آمده سنگ منشأ این ماسه سنگ‌ها را در آب و هوای نیمه‌خشک و از نوع حدواسط تا فلسیک در نظر می‌گیرد، که عمدتاً از سنگ‌های کربناته متعلق به سازند قم، و سیلیسی آواری‌های ریز تا متوسط دانه، سنگ‌های دگرگونی، چرتی و سنگ‌های آذرین حدواسط تا فلسیک رخنمون یافته در منطقه (متعلق به کمپلکس تکاب) منشأ گرفته گرفته‌اند. براساس دیاگرام‌های مثلثی رایج جایگاه تکتونیکی این ماسه سنگ‌ها حاشیه فعال قاره ای و حوضه فورلندی در نظر گرفته می‌شود

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Stratigraphy, provenance and tectonic setting of Qandi Bolagi sandstone in the middle part of the Upper Red Formation (SW Zanjan)

نویسندگان [English]

  • Morteza Abbasi 1
  • Afshin Zohdi 2
  • Hossein Kouhestani 3
  • Mir Aliasghar Mokhtari 3
  • Armin Salsani 4
1 MSc Student in geology, Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Zanjan
2 Associate Professor, Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Zanjan
3 Associate professor, Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Zanjan
4 Managing director of Simin Madan Alborz Company, Zanjan
چکیده [English]

The Qandi Bolagi area, where the Upper Red Formation has a significant expansion, is located in the northwest of Zanjan province, and in the Central Iranian zone. The Upper Red Formation (URF) in this area with 2354 meters thickness mainly divided into two parts. The lowermost parts of the URF consist of colorful marl and separated from the Qom Formation by a gypsum layer. The upper parts include red and green marls with alternating layers of red to greenish-gray sandstone and conglomerate. Petrographic studies of the sandstones in the Qandi Bolag region, which hosts Pb-Zn mineralization, indicate the presence of quartz particles (mainly undulose extinction) with an abundance of about 24%, feldspar (mainly orthoclase) with an abundance of 12%, and metamorphic and sedimentary pebbles with an abundance of 28%. According to Folk's classification, it can be stated that the studied sandstones are mainly fine- to medium-grained immature calcareous feldspathic litharenite to litharenite. The obtained data consider the source rock of these sandstones in a semi-arid climate and from intermediate to felsic rocks, which are mainly derived from carbonate rocks belonging to the Qom Formation, fine to medium-grained siliciclastic rocks, metamorphic rocks, cherts and intermediate to felsic igneous rocks exposed in the area (belonging to the Takab complex). Based on common triangular diagrams, the tectonic position of these sandstones is considered the active continental margin and the foreland basin.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Geochemistry
  • Foreland basin
  • Miocene
  • Takab complex
  • Zanjan

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 08 آبان 1403
  • تاریخ دریافت: 24 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 06 مهر 1403
  • تاریخ پذیرش: 08 آبان 1403