تحلیل یکپارچه گونه های سنگی مخزنی، واحدهای جریانی هیدرولیکی و رخساره های الکتریکی در چارچوب سکانس های رسوبی مخازن پرمین-تریاس در بخش مرکزی خلیج فارس

نویسندگان

1 استادیار دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران

2 دانشجوی کارشناسی‌ارشد، رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشگاه تهران، تهران

چکیده

در اﯾﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ با استفاده از اطلاعات به دست آمده از مغزه­های حفاری، مقاطع نازک میکروسکوپی و تلفیق آن­ها با لاگ­های پتروفیزیکی و داده­های تخلخل- تراوایی، گونه­های سنگی مخزنی، واحدهای جریانی هیدرولیکی و رخساره­های الکتریکی در سازندهای دالان بالایی و کنگان در یکی از چاه­های میدان پارس جنوبی مشخص گردیده­اند. هدف این مطالعه، بررسی ارتباطات مـوجود بین این مـفاهیم با جایگاه­های سکانسی (سکانس­ها و سیستم تراکت­ها) در مخازن مورد اشاره می­باشد. گونه­های سنگی مخزنی بر اساس مطالعات پتروگرافی خصوصیات رخساره­ای (بافت رسوبی)، فرآیند­های دیاژنزی، و نوع حفرات غالب تعیین گردیده­اند. تعداد ۸ واحد جریانی هیدرولیکی با استفاده از مفهوم نشانگر زون جریان تعیین شده است. رخساره­های الکتریکی بر مبنای لاگ­های نوترون، صوتی، چگالی و مقاومت با استفاده از روش خوشه­بندی تعیین گردیده و با رخساره­های مغزه (گونه­های سنگی) مطابقت داده شده­اند. در نهایت، گونه­های سنگی، واحدهای جریانی هیدرولیکی و رخساره­های الکتریکی تعیین شده در چارچوب سکانس­های رسوبی مورد بررسی قرار گرفته، ارتباطات آن­ها تشریح شده و توزیع آن­ها در درون مخزن مشخص گردیده است. در نتیجه، رخساره­های دانه غالب (پکستون/ گرینستون) مربوط به زیرمحیط شول با تخلخل بین­دانه­ای بالا و اثرات دیاژنزی افزاینده کیفیت مخزنی (انحلال و دولومیتی شدن) که سبب ایجاد حفرات انحلالی، قالبی و بین­بلوری در آن­ها شده­اند، بهترین واحدهای مخزنی این توالی­ها را در سکانس رسوبی واحد K4، بخش میانی واحد K2 و بخش میانی واحد K1 تشکیل داده­اند. از سوی دیگر، رخساره­های انیدریتی بالای جزرومدی، رخساره­های گل غالب (مادستون/ وکستون) پهنه جزرومدی، لاگون و دریای باز همراه با رخساره­های دانه غالب سیمانی شده و فشرده شده، افق­های غیر مخزنی را در سیستم تراکت پیشرونده سکانس­های K3 و K2 و بخش پایینی سیستم تراکت پیشرونده و سیستم تراکت پسرونده سکانس K1 ایجاد نموده­اند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Integrated reservoir rock-typing, hydraulic flow units and electrofacies determination in sequence stratigraphic framework of the Permian–Triassic reservoirs in the central Persian Gulf

نویسندگان [English]

  • H. Mehrabi 1
  • M. H. Dahaghin 2
  • Y. Ahmadi 2
چکیده [English]

This study presents reservoir rock-types, hydraulic flow units and electrofacies of the upper Dalan and Kangan formations in a well from the South Pars Field. To achieve these goals, drilled core data and thin section petrography are integrated with petrophysical logs and porosity–permeability data. The main target of this study was to elaborate on the relationships between the reservoir rock-types, flow units and electrofacies with depositional sequences and systems tracts. Petrographic analysis of facies characteristics (depositional textures), diagenetic alterations and dominant pore types are integrated to define the petrographic rock-types. Eight hydraulic flow units are recognized using the values of flow zone indicator. Neutron, sonic, density and resistivity logs are clustered to define the electrofacies. Finally, all rock-types, flow units and electrofacies are correlated in a sequence stratigraphic framework. Consequently, grain-dominated facies of shoal setting with dominant interparticle pores as well as dissolution molds and vugs provide the best reservoir units in the K4, and middle parts of K2 and K1 sequences. On the other hand, anhydritic facies of supratidal and mud-dominated facies of intertidal, lagoon and open marine settings along with compacted and cemented grain-supported facies form the non-reservoir intervals in the transgressive systems tracts of K2, K3, early TST and RST of K1 sequences.

کلیدواژه‌ها [English]

  • reservoir rock type
  • hydraulic flow unit
  • electrofacies
  • depositional sequence
  • upper Dalan and Kangan formations

مراجع

رحیم­پوربناب، ح.، طاوسی ایرج، پ (1397) تفکیک سدهای تراوایی مخزنی در سازندهای مخزنی کنگان و دالان بالایی. بیست و یکمین همایش انجمن زمین­شناسی ایران، 7 ص.
موحد، ب.، کهنسال قدیم­وند، ن.، زمان­نژاد، م.ر.ف (1390) ارزیابی پتروفیزیکی سازندهای کنگان و دالان فوقانی- چاه Sp.x در میدان گازی پارس جنوبی. فصلنامه زمین، دوره 6، شماره ۲۱، ص 185-169.
جمشیدی، م.، گلی، ط.، جلیلیان، ع. ح.، ارزانی، ن.، ارشد، ع (۱۳۹۵) بررسی رخساره‌های رسوبی و الکتریکی مخزن بنگستان با بهره‌گیری از روش MRGC در میدان نفتی قلعه­نار، جنوب باختری ایران. نشریه رسوب­شناسی کاربردی، دوره ۴، شماره ۸، ص ۴۲-۵۵.
حسینی، ک.، رضایی، پ.، کاظم شیرودی، س (۱۳۹۸) تحلیلی بر رخساره­های الکتریکی ، واحدهای جریانی و بررسی توان مخزنی سازند میشریف (سنومانین-تورونین) در میدان نفتی اسفند، خلیج فارس. نشریه رسوب­شناسی کاربردی، انتشار آنلاین.
سبوحی، م.، رضایی، پ (۱۳۹۸) بررسی واحدهای جریانی هیدرولیکی (HFU) ریزرخساره­های مخزنی ناحیه پشته کربناته نهشته­های سازند کنگان (تریاس پیشین) و ارتباط آن با محیط­رسوبی و دیاژنز. نشریه رسوب­شناسی کاربردی، دوره ۷، شماره ۱۳، ص ۱۶۷-۱۸۳.
قره­چلو، س.، امینی، ع.، کدخدایی، ع.، فرجپور، و (۱۳۹۳) شناسایی انواع منافذ و خواص مخزنی مرتبط با آن­ها در سازند آسماری، یکی از میادین نفتی جنوب­غرب ایران. نشریه رسوب­شناسی کاربردی، دروه ۲، شماره ۳، ص ۱۲-۲۹.
Abbaszadeh, M., Fujii, H., Fujimoto, F )1996( Permeability prediction by hydraulic flow unit’s theory and applications. Society of Petroleum Engineering, Formation Evaluation, 11: 263–271.
Ahr, W (2008) Geology of Carbonate Reservoirs. John Wiley and Sons, Chichester, 296 p.
Amaefule, J. O., Altnubay, M., Tiab, D., Kersey, D.G., Keeland, D.K (1993) Enhanced reservoir description: using core and log data to identify hydraulic (flow) units and predict permeability in un-cored intervals/wells. Society of Petroleum Engineers, SPE 26436:1–16.
Dabbura, I (2018) K-means Clustering: Algorithm, Applications, Evaluation Methods, and Drawbacks. Towards data science, https://towardsdatascience.com/k-means-lusteringalgorithm- applications-evaluation-methods and drawbacks-aa03e644b48a.
Dunham, R. J (1962) Classification of carbonate rocks according to depositional texture: American Association of Petroleum Geologists Bulletin, 1: 108-121.
Embry, A. F., and Johannessen, E. P (1992) T–R sequence stratigraphy, facies analysis and reservoir distribution in the uppermost Triassic–Lower Jurassic succession, western Sverdrup Basin, Arctic Canada. Norwegian Petroleum Society Special Publications, 2: 121-146.
Embry, A. F., and Klovan, J. E (1971) A Late Devonian reef tract on northeastern Banks Island: Canadian Journal of Petroleum Geology, 19: 51 p.
Enayati-Bidgoli, A.H., and Navidtalab, A (2020) Effects of progressive dolomitization on reservoir evolution: a case from the Permian-Triassic gas reservoirs of the Persian Gulf, offshore Iran. Marine and Petroleum Geology, 119: 104480.
Enayati-Bidgoli, A. H., and Rahimpour-Bonab, H (2016) A geological based reservoir zonation scheme in a sequence stratigraphic framework: A case study from the Permo-Triassic gas reservoirs, Offshore Iran. Marine and Petroleum Geology, 73: 36-58.
Enayati-Bidgoli, A. H., Rahimpour-Bonab, H., Mehrabi, H (2014) Flow unit characterization in the Permian–Triassic carbonate reservoir succession at south pars gasfield, Offshore Iran. Journal of Petroleum Geology, 37: 205-230.
Esrafili-Dizaji, B., and Rahimpour-Bonab, H (2009) Effects of depositional and diagenetic characteristics on carbonate reservoir quality: a case study from the South Pars gas field in the Persian Gulf. Petroleum Geoscience, 15(4): 325 – 344.
Flügel, E (2010) Microfacies of Carbonate Rocks: Analysis, Interpretation and Application, second ed. Springer, Berlin, 984 p.
Gomes, J. S., Riberio, M. T., Strohmenger, C.J., Negahban, S., Kalam, M.Z (2008) Carbonate reservoir rock typing the link between geology and SCAL. In: Society of petroleum engineers - 13th Abu Dhabi international petroleum exhibition and conference, ADIPEC 2008. https ://doi.org/10.2118/11828 4-MS.
Insalaco, E., Virgone, A., Courme, B., Gaillot, J., Kamali, M., Moallemi, A., Lotfpour, M., and Monibi, S (2006) Upper Dalan/Kangan Formation between the Zagros Mountains and offshore Fars: depositional system, biostratigraphy and stratigraphic architecture. GeoArabia, 11, 2: 75-176.
Kashfi, M. S (1982) Guri Limestone, a new hydrocarbon reservoir in south Iran. Journal of Petroleum Geology, 5: 161-171.
Lucia, F. J (2007) Carbonate Reservoirs Characterization: an integrated approach. Springer-Verlag, Berlin, 341 p.
Mehrabi, H., Rahimpour-Bonab, H., Enayati-Bidgoli, A. H., and Esrafili-Dizaji, B (2015a) Impact of contrasting paleoclimate on carbonate reservoir architecture: Cases from arid Permo-Triassic and humid Cretaceous platforms in the south and southwestern Iran. Journal of Petroleum Science and Engineering, 126: 262-283.
Mehrabi, H., Mansouri, M., Rahimpour-Bonab, H., Tavakoli, V., Hassanzadeh, M (2016) Chemical compaction features as potential barriers in the Permian-Triassic reservoirs of Southern Iran. Journal of Petroleum Science and Engineering, 145: 95-113.
Mehrabi, H., Ranjbar-Karami, R., and Roshani-Nejad, M (2019) Reservoir rock typing and zonation in sequence stratigraphic framework of the cretaceous dariyan formation, Persian Gulf. Carbonates and Evaporites, 34(4): 1833-1853.
Moore, C. H (2001) Carbonate porosity: evolution and diagenesis in a sequence stratigraphic framework. Elsevier, Amsterdam 444 pp.
Rahimpour-Bonab, H., Esrafili-Dizaji, B., and Tavakoli, V (2010) Dolomitization and anhydrite precipitation in Permo-Triassic carbonates at the South Pars gasfield, offshore Iran: Controls on reservoir quality. Journal of Petroleum Geology, 33: 43-66.
Rahimpour-Bonab, H., Mehrabi, H., Navidtalab, A., Izadi-Mazidi, E (2012) Flow unit distribution and reservoir modeling in Cretaceous carbonates of the Sarvak Formation, Abteymour Oilfield, Dezful Embayment, SW Iran. Journal of Petroleum Geology, 35:1–24.
Serra, O., and Abbott, H. T (1980) The Contribution of Logging Data to Sedimentology and Stratigraphy. SPE-9270-PA.
Skalinski, M., Kenter, J. A. M (2014) Carbonate petrophysical rock typing: integrating geological attributes and petrophysical properties while linking with dynamic behavior. In: Agar SM, Geiger S (eds) Fundamental controls on fluid flow in carbonates, volume 406. Geological Society London Special Publication, London: 229–259.
Tavakoli, V., and Jamalian, M (2018) Microporosity evolution in Iranian reservoirs, Dalan and Dariyan Formations, the central Persian Gulf. Journal of Natural Gas Science and Engineering, 52:155–165.
Tavakoli, V., Rahimpour-Bonab, H., Esrafili-Dizaji, B (2011) Diagenetic controlled reservoir quality of South Pars gas field, an integrated approach. Comptes Rendus Geoscience, 343: 55–71.
 

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 19 اسفند 1398
  • تاریخ بازنگری: 20 فروردین 1399
  • تاریخ پذیرش: 31 اردیبهشت 1399

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار