ریزرخساره‌ها، محیط رسوبی و بررسی نوسانات عمق دیرینه نهشته‌های سازند گورپی (بوشهر، جنوب باختری ایران)

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 استاد گروه زمین‌شناسی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 دانشیار گروه زمین‌شناسی، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

4 استادیار گروه زمین‌شناسی، واحد خرم‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، خرم‌آباد، ایران

5 سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

هدف از این مطالعه، بررسی ریزرخسار‌ه‌ها، محیط رسوبی و نوسانات عمق دیرینه حوضه رسوبی سازند گورپی، در برش‌های چینه-شناسی جم – عسلویه و فراشبند در جنوب باختری ایران واقع در استان بوشهر می‌باشد. لیتولوژی غالب این برش‌ها، تناوبی از سنگ آهک شیلی و شیل‌های خاکستری می‌باشند. در هر دو برش چینه‌شناسی، سازندگورپی با ناپیوستگی فرسایشی بین سازندهای سروک و پابده واقع شده است. مطالعات سنگ‌شناسی و رخساره‌ای بر روی مقاطع نازک رسوبی این برش ها، منجر به شناسایی سه ریزرخساره مربوط به بخش‌های عمیق یک پلت‌فرم کربناته از نوع رمپ گردید. نبود شواهد رسوبی از جمله کلسی توربیدایت‌ها، رسوبات لغزشی و ریزشی، رخساره‌های ریفی، رخساره‌های آنکوئیدی و پیزوئیدی مشخصه شلف لبه‌دار ،بیانگر رسوبگذاری سازند گورپی در یک پلت‌فرم کربناته نوع رمپ خارجی می‌باشد. بر اساس نسبت درصد فرامینیفرهای پلانکتونیک به فرامینیفرهای بنتیک و درصد مورفوتایپ 3 و با استفاده از فرمول D = e (3.58718+ (0.03534 × %P)) برای بخش‌های عمده سازند گورپی در برش‌های مورد مطالعه، عمقی بین 450 تا 602 متر معرفی گردید. بررسی تغییرات عمق دیرینه حوضه‌ی رسوبی سازند گورپی، بر اساس مورفوتایپ‌های فرامینیفرهای پلانکتونیک در برش های مورد مطالعه، نشانگر آن است که سازند گورپی دارای سیری پسرونده بوده که بیشترین عمق حوضه به کامپانین پسین- میانی و مائیستریشتین پسین و کمترین عمق حوضه رسوبی بر اساس مورفوتایپ‌های فرامینیفرهای پلانکتونیک مربوط به سانتونین تا کامپانین پسین تعلق داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Microfacies, sedimentary environment and study of paleodepth fluctuations of Gorpi formation deposits (Bushehr, Southwestern Iran)

نویسندگان [English]

  • M. Dalvand 1
  • S. H. Vaziri 2
  • V. Ahmadi 3
  • K. Mirbeik Sabzevari 4
  • L. Bakhshandeh 5
1 Ph. D. Student, Dept., of Geology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 Prof., Dept., of Geology, North Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
3 Assoc. Prof., Dept., of Geology, Shiraz Branch, Islamic Azad University, Shiraz, Iran
4 Assist. Prof., Dept., of Geology, Khorramabad Branch, Islamic Azad University, Khorramabad, Iran
5 Geological Survey of Iran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study is to investigate the microfacies, sedimentary environment, and paleo-depth fluctuations of the Gorpi Formation sedimentary basin, in Jam - Asalouye and Farashband stratigraphic sections in southwestern Iran located in Bushehr province. The dominant lithology of these sections is an interval of Chilean limestone and gray shales. In both stratigraphic sections, the Gorpi Formation is located with an erosional discontinuity between the Saruk and Pabde formations. Lithological and facies studies on the sedimentary thin sections of these sections led to the identification of three microfacies related to the deep parts of a ramp-type carbonate platform. The absence of sedimentary evidences such as calcareous turbidites, slip and fall sediments, reef facies, ancoid and pisoid facies characteristic of edged shelf, indicates the deposition of Gurpi formation in an external ramp type carbonate platform. Based on the percentage ratio of planktonic foraminifers to benthic foraminifers and the percentage of morphotype 3 and using the formula D = e (3.58718+ (0.03534 × 0.03534% P)) for the major parts of the Gorpi Formation in the studied sections, a depth between 450 and 602 meter was introduced. Examining the paleo-depth changes of the Gorpi Formation sedimentary basin, based on the morphotypes of planktonic foraminifers in the studied sections, indicates that the Gorpi Formation had a regressive succession, with the highest depth of the basin in the Late-Middle Campanian and Late Maestrichtian, and the lowest depth of the sedimentary basin based on the morphotype. Planktonic foraminifers belong to Santonian to late Campanian.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Gorpi formation
  • sedimentary environment
  • microfacies
  • paleodepth