نویسندگان
1
دانشیار گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
2
دانشجوی دکترا رسوب‌شناسی و سنگ‌شناسی رسوبی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران، کارشناس آزمایشگاه مرکزی دانشگاه لرستان، خرم‌آباد، ایران
3
استادیار گروه زمین‌شناسی، مؤسسه فناوری، علم و پایایی، دانشگاه فدراسیون، بالارات 3350، وی آی سی، استرالیا
چکیده
هدف از پژوهش حاضر، بررسی شاخص‌های رسوب‌شناسی رسوبات رودخانه خرم‌رود (شهرستان خرم‌آباد، استان لرستان) به روش لحظه‌ای، تعیین منشأ رسوبات و شناخت عامل حمل آن‌ها و در نهایت ارزیابی پتانسیل رسوبات رودخانه مذکور برای استفاده به‌عنوان سنگدانه بتن می‌باشد. در این راستا تعداد 15 نمونه به صورت نظام‌مند از رسوبات کف و دیواره کانال رودخانه برداشت گردید. بر اساس آنالیز دانه‌بندی، رسوبات در چهار گروه ماسه گراولی، گراول ماسه‌ای، گراول ماسه‌ای گلی و ماسه گلی گراولی قرار دارند. میانگین جورشدگی رسوبات 21/2 فی می‌باشد که بیانگر جورشدگی بسیار بد رسوبات است. میانگین شاخص کشیدگی ذرات 82/1 و میانگین کج‌شدگی آن‌ها 13/0 بوده که گویای کج‌شدگی به سمت رسوبات دانه‌‌ریز است. حرکات کششی، جهشی و معلق به عنوان مهم‌ترین مکانیسم‌های حرکت رسوبات شناخته شدند. اجزاء آواری رسوبات شامل کوارتز، فلدسپات و خرده سنگ‌های رسوبی، آذرین و دگرگونی می‌باشند. فرسایش سنگ‌های رسوبی تاقدیس خرم‌آباد را می‌توان به عنوان منشأ اصلی خرده‌سنگ‌های رسوبی رودخانه در نظر گرفت. منشأ سایر ذرات نظیر کوارتز، فلدسپات و خرده‌سنگ‌های آذرین و دگرگونی را می‌توان به حمل و انتقال آن‌ها از منشأ بالادستی رودخانه نسبت داد. رودخانه خرم‌رود از نوع مآندری با پیچش کم می‌باشد که در بازه‌های زمانی مورد هجوم سیلاب‌های قوی و مخرب قرار گرفته به طوری‌که جورشدگی بسیار بد رسوبات در ارتباط با این سیلاب‌ها می‌باشد. در پایان نتایج دانه‌بندی نشان داد از 15 نمونه رسوب مورد مطالعه، 2 نمونه از آن‌ها قابلیت استفاده به عنوان سنگدانه بتن را دارند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Study of sedimentological indices of alluviums of Khorramrood River (Khorramabad city) and evaluation of their suitability for use as concrete aggregate
نویسندگان [English]
-
A. Jamshidi
1
-
M. Sedaghatnia
2
-
S. Aligholi
3
1
Assoc. Prof., Dept., of Geology, Faculty of Science, Lorestan University, Khorramabad, Iran
2
Ph. D., student sedimentology and sedimentary rocks, Bu Ali Sina University, Hamedan, Iran,
Expert of the Central Laboratory of Lorestan University, Khorramabad, Iran
3
Assist. Prof., Dept., of Geology,, Institute of Innovation, Science and Sustainability, Federation University, Ballarat 3350, VIC, Australia 3350, VIC, Australia
چکیده [English]
The aim of the study present is to investigate the sedimentological indices of sediments of Khorramrood River (Khorramabad city) using the moment’s method, and determining the origin and how they are transported, and finally, the potential of aforementioned river sediments for use as concrete aggregate. In this regard, 15 samples were taken from the river. According to gradation analysis, sediments fall into the four groups including gravel sand, sand gravel, sand gravel, and sand gravel. The average of sediments sorting was equal to 2.21 φ, indicating the very bad sorting of sediments. The average of elongation index and skewness of grains is 1.82 and 0.13, respectively, showing that they are skewed towards fine-grained sediments. The jumping, and suspension were identified as the most main mechanisms of sediment movements. The detrital components of sediments include quartz, feldspar, and sedimentary, igneous and metamorphic rock-fragments. The erosion of sedimentary rocks of Khorramabad anticline can be considered as the main source of sedimentary rock-fragments of river. The origin of other grains such as quartz, feldspar, and igneous and metamorphic rock-fragments can be attributed to their transportation from the upstream. The Khorramrood River is a meandering river, periodically attacked by destructive floods, so that the very poor sorting of sediments is due to the floods of region. Finally, the results of the gradation analysis showed that among the studied sediment samples, 2 of them were suitable to use as concrete aggregate.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Khorramrood River
-
Alluvium
-
Sedimentology
-
Moment’s method
-
Concreate aggregate
)