رخساره، محیط رسوبی و چینه نگاری سکانسی اوایل کرتاسه بالایی در فروافتادگی دزفول شمالی، جنوب غرب ایران

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رسوب شناسی و سنگ شناسی رسوبی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 مدیر گروه حوضه های رسوبی و نفت، دانشکده علوم زمین،دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران

3 استاد ، دانشکده علوم زمین‌، دانشگاه شهید بهشتی، تهران‌، ایران

4 مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران، تهران، ایران

چکیده

سازند سروک (و معادل‌های آن) به سن کرتاسه بالایی (آلبین – تورونین) دومین مخزن مهم کربناته در ایران است که در شرایط آب و هوای گرم و حاره‌ای بر روی صفحه عربی توسعه یافته است. این سازند در میادین نفتی امید، منصوری و اهواز دارای سنگ شناسی غالب سنگ آهک بوده و به صورت هم شیب رسوبات شیلی سازند کژدمی را ‌پوشانده و خود توسط سازند ایلام پوشیده شده است. مطالعات دقیق پتروگرافی منجر به شناسایی 12 ریزرخساره‌ کربناته شد که بررسی زیرمحیط رسوبی مربوط به آنها موید نهشت بر روی یک پلاتفرم کربناته از نوع رمپ هموکلینال است. پلاتفرم رمپ کربناته شناسایی شده از چهار کمربند رخساره‌ای اصلی شامل رمپ داخلی، میانی و خارجی و یک حوضه اینتراشلف تشکیل شده است. زون‌های بایواستراتیگرافی موجود، آنالیز رخساره‌ای، محیط‌های نهشتی و لاگ‌های الکتریکی منجر به تقسیم پالئوجغرافیای منطقه مورد مطالعه به چهار توالی سکانسی درجه سوم شده است. مرز بالایی سکانس-های نهشتی سوم و چهارم در هر سه میدان با توجه به وجود شواهد انحلال گسترده و دیگر شواهد دیاژنز متئوریکی از نوع مرز فرسایشی بوده و در نتیجه رخنمون پلاتفرم کربناته ایجاد شده است. دیگر مرزهای سکانسی تعیین شده از نوع پیوستگی معادل ناپیوستگی هستند. سکانس‌ها و مرزهای سکانسی شناسایی شده برای توالی رسوبی سازند سروک قابل انطباق با مرزهای سکانسی تعیین شده در سایر مناطق در حوضه زاگرس و به سمت غرب در صفحه عربی هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Facies, sedimentary environment and sequence stratigraphy of the lower Upper Cretaceous in the Dezful Embayment, southwestern Iran:

نویسندگان [English]

  • Omid Kakemem 1
  • Mohammadhossein Adabi 2
  • Abbas Sadeghi 3
  • mahmoud jalali 4
1 Ph.D. student of Sedimentology and petrology of sedimentary rocks, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
2 Head of sedimentary basin and petroleum department, faculty of earth sciences, Shahid beheshti university, tehran, iran
3 Professor, Department of Petroleum and Sedimentary Basins, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
4 Exploration Directorate, NIOC, Tehran, Iran
چکیده [English]

The Upper Cretaceous (Upper Albian-Lower Torunian) Sarvak Formation (and its equivalents) is the second most important carbonate reservoir in Iran that was developed under the warm tropical climate. The Sarvak Formation with the predominant limestone lithology in the Omid, Mansuri, and Ahvaz Oil Fields was conformably overlies the shaly Kazhdumi Formation and overlain by the Ilam Formation. Detailed petrographical studies led to determine twelve carbonate microfacies that indicate deposition on a homoclinal ramp-type carbonate setting. The identified ramp-type setting was composed of four main facies belts including inner, middle and outer ramp associated with an intrashelf basin. Biostratigraphic assemblage zones, facies analysis, depositional sub-environments, and wire-line logs assisted in mapping the paleogeography of the study area into four third-order stratigraphic sequences. The upper boundary of third and forth depositional sequences (DS3-4) in all studied oil fields defined as a disconformity confirmed by the evidence of extensive dissolution and other meteoric diagentic features that reveal a platform exposure. The other sequence boundaries defined as a correlative unconformity. The modified sequences and sequence boundaries of the Sarvak succession are clearly correlatable with sequence boundaries and surfaces derived from the Arabian Plate sequenc stratigraphy in Iran and adjacent Arabian countries.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Microfacies
  • Carboante ramp
  • Intrashelf basin
  • Sequence stratigraphy
  • Sarvak Formation